کشف سرنخهای تازه از اثر ضدافسردگی ورزش؛ فعالیت هوازی با بدن شما چه میکند؟
مبارزه با افسردگی با ورزش
باهاتیم:محققان کالج دانشگاهی لندن (یو.سی.اِل.) فرآیندهایی که در مغز و بدن انسان باعث کاهش علائم افسردگی در حین ورزش فیزیکی میشوند را موردبررسی قراردادند.
افسردگی در سراسر جهان عامل اصلی ناتوانی در افراد است و با اختلال در چندین فرآیند مغزی و روانی ازجمله اختلال در یادگیری و حافظه همراه است. دانشمندان از مدتها قبل اثبات کردهاند که فعالیت بدنی و بهویژه ورزشهای هوازی، علائم افسردگی را کاهش میدهند، اما تا کنون فرآیندهای پشت این امر بهخوبی شناختهنشده بودند.
در یک مقاله علمی ترویجی جدید که در مجله «روانپزشکی کاربردی» منتشرشده است، محققان یک فرضیه جدید برای درک اثرات ضدافسردگی ورزش ارائه کردند.
آنها بر این باورند که این فرآیند ممکن است ارتباط نزدیکی باانگیزه افراد داشته باشد. انگیزه نقش مهمی در تسکین علائم مختلف افسردگی ازجمله «سندرم آنهدونیا» (سندرم بیلذتی یا کاهش علاقه نسبت به تجربیات گذشته زندگی)، کم حوصلگی و «مه مغزی» ایفا میکند.
این تیم، با خلاصهسازی مقالات علمی پژوهشی گذشته که مکانیسمهای افسردگی را هم در انسان و هم در حیوانات بررسی کرده بودند، به این نتیجه رسیدند که افسردگی بهویژه از نوع «آنهدونیا»، با افزایش التهاب ناشی از واکنش دستگاه ایمنی بدن مرتبط است.
ورزش و دوپامین
نکته مهم این است که این التهاب با مختل شدن انتقال دوپامین مرتبط است. این تغییرات بیولوژیکی ممکن است نقش مهمی در تغییر انگیزه، بهویژه کاهش تمایل به درگیر شدن در تلاش فیزیکی یا ذهنی داشته باشد.
در عوض، ورزش باعث کاهش این التهاب میشود و درنتیجه عملکرد دوپامین را تقویت میکند و انگیزه فرد را افزایش میدهد. محققان بر این باورند که این موضوع میتواند دلیل کلیدی برای خواص ضدافسردگی ورزش را توضیح دهد.
نویسنده اصلی این مقاله، دکتر امیلی هیرد از موسسه علوم اعصاب شناختی یوسیاِل اظهار داشت: «اثر ضدافسردگی ورزش هوازی بهوضوح در بررسیهای قبلی اثباتشده است، اما مکانیسم آن بهخوبی درک نشده است. دلیل آنهم تا حدی به خاطر این بوده که این مکانیسم شامل ترکیبی از چندین فرآیند بیولوژیکی و روانشناختی است.»
او میافزاید: «بهعنوانمثال، ورزش علاوه بر اثرات مفید آن بر التهاب، دوپامین و پردازش سیستم پاداشدهی، استرس اکسیداتیو [تنش اکسایشی] را کاهش میدهد و عزتنفس و کارآمدی را افزایش میدهد.»
دکتر امیلی هیرد در توضیح سخنان خود گفت: «ورزش – بهویژه فعالیتهای هوازی که باعث تعریق و تنگی نفس شما میشود – التهاب را کاهش و انتقال دوپامین را افزایش میدهد، که به نوبه خود میل به تلاش و درنتیجه انگیزه افزایش مییابد.»
استراتژیهای درمانی بر پایه ورزش
این گروه تحقیقاتی امیدوار است که این رهیافت تازه از چگونگی تأثیر ورزش بر کاهش علائم افسردگی به توسعه استراتژیهای درمانی جدید – مانند برنامههای ورزشی شخصی کمک کند.
دکتر هیرد گفت: «از سوی دیگر، درک مکانیسمهایی که زمینهساز اثرات ضدافسردگی با فعالیت بدنی هستند، میتواند درک ما را از فرآیندهای ایجاد افسردگی و توسعه راهکارهای مداخلهای جدید، با تجویز نسخههای شخصی و اجتماعی افزایش دهد.»
برای تائید بیشتر فرضیه خود، محققان باید آزمایشهای تصادفی و کنترلشده بیشتری انجام دهند. این مطالعات میبایست نه تنها اثرات ضدافسردگی ورزش را ارزیابی کنند، بلکه باید تأثیر آن را بر متغیرهایی مانند التهاب، انتقال دوپامین و انگیزه نیز اندازهگیری کنند.
مضافاً اینکه شناسایی و درک عواملی که ممکن است افراد را از شرکت در ورزش بازدارد، بسیار مهم است.
یافتههای مطالعات تازه: تمرینهای سادهای که میتواند در درمان افسردگی مؤثر باشد
دکتر هیرد گفت: «برطرف کردن موانع ورزش – بهویژه در افراد مبتلا به افسردگی – بسیار مهم است، زیرا فعالیت بدنی منظم ممکن است بتواند با کاهش علائم افسردگی و تقویت خلقوخو، افراد را در مسیر بهبودی توانمند کند. درنتیجه، یافتن راهبردهایی برای تشویق مردم به ورزش کردن، امری بسیار کلیدی است.»
این گروه تحقیقاتی هماکنون آزمایشی را بر اساس فرضیه ارائهشده در دست بررسی دارند که شامل ۲۵۰ شرکتکننده ۱۸ تا ۶۰ ساله است و توسط جایزه سلامت روانی «ولکام» تأمین اعتبار میشود. مقاله علمی ترویجی آنها نیز توسط «نهاد روزتا» تأمین مالی شده بود.